ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Neden Oluşturulmuştur?
ISO 9001 Standardı, esas olarak bir kontrol mekanizmasıdır. Bu standardın amacı, hata ve kusurları azaltmak, ortadan kaldırmak ve daha önemlisi oluşabilecek hata ve kusurları önlemektir. Standart, direk olarak ürün ve hizmet kalitesiyle ilgili değil, yönetim sisteminin kalitesi ile ilgilidir.
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Tarihçesi Nedir?
1946’da Londra’da 25 ülkeden 65 delege Uluslararası Standardizasyonun geleceğini tartışmak üzere bir araya geldi. 1947 yılında ISO, 67 teknik komiteden (İnşaat Mühendislerinden oluşan uzman gruplar) oluşan resmi olarak ortaya çıkar. Aslında temeli çok eskiye dayanır.
- İlk olarak “Hammurabi Kanunlarında” (1947) kusurlu ürüne dair yaptırımlar yazılı olarak belirtilmiştir. Yazılı ilk standartlaşma maddesi olarak göstereceğimiz bu kanunda
“Bir İnşaat Ustasının İnşa Ettiği Ev, Ustanın Yetersizliği ve İşini Gereği Gibi Yapmaması Nedeniyle Yıkılarak Ev Sahibinin Ölümüne Yol Açarsa, o Usta öldürülecektir.”
M.Ö. 2150 tarihli Hammurabi Kanunlarında yine aynı şekilde Phoenician muayene görevlileri, ürün kalitesinde yapılan sürekli uygunsuzlukları kusurlu ürünü yapanın elini keserek önlemeye çalışıyorlardı.
- Ürüne yönelik Muayene metotlarının standartlaşması ve Kalite Kontrol uygulamaları ile ilgili tarihte ilk uygulama Mısırda görülmüştür. M.Ö. 1450 yılında ise eski Mısır’da muayene görevlileri taş blokların yüzeylerinin dikliğini telden oluşturdukları bir araç ile kontrol etmeye başladılar. Bu yöntemi orta Amerika’da Aztekler de kullanmıştır.
- 19 YY da modern endüstriyel sistem doğdu. ABD de Frederick Taylor, iş planlamasını işçilerin ve nezaretçilerin elinden alıp endüstri mühendisliğine vererek bilimsel yönetimin öncülüğünü yaptı.
20 YY başlarında Henry Ford, Ford motor şirketinin imalat ortamında hareketli montaj hattını kullanmaya başladı. Montaj hattı üretimi ile karmaşık operasyonlar sadeleştirildi ve düşük maliyette yüksek kaliteli ürünlerin imali gerçekleşti. Bu sürecin bir sonucu olarak kötü ürünler iyi ürünlerden ayrılmaya başlandı. O zamanlar ürün kalitesi çok önemli değildi ürün sayısı öncelikliydi. Yöneticiler, ürün taleplerini karşılayamadıkları zaman işlerini kaybediyor, yetersiz kaliteli üretime ise yalnızca kınanıyorlardı.
Rekabetin hızla arttığı hataya tahammülün kalmadığı dönemler kalitenin önemini artırmıştır. Artık kaliteli ürüne, kısa zamanda, düşük maliyette ulaşma daha iyiyi arama güdüsü kalitenin destekleyicisi olmuştur. Japonlara buna “just in time” demiş.
80 yılların başında kalite, yalnızca imalatta değil, hizmette kuruluşun tüm kademelerinde aranan şart haline gelmiştir.
Bu gelişmeler ışığında yapılan bilimsel araştırmalar kusurlu hizmet /üretim sağlamanın sorumlusunu aramaya başladılar ve üst yönetimin yapılan hataların %85’inde sorumlu olduğu sonuca ulaştılar.
Yönetimi daha iyi hale getirecek unsurları “kaliteyi” kuruluşun tüm kademesine sokmanın yolunu bulmak için çalışmalar sonucu standartları oluşturdular.
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi belgesini hangi firmalar hangi sektörler alabilir?
Ağaç, Kâğıt, Bilişim, Cam, Çimento, Toprak-Seramik, Çevre, Eğitim, Elektrik-Elektronik, Enerji, Finans, İnşaat, Gıda, İş Yönetim, Kimya, Petrol, Lastik, Plastik, Kültür-Sanat, Maden, Medya, İletişim ve Yayıncılık, Matbaa, Metal, Makine, Otomotiv, Sağlık, Sosyal Hizmetler, Spor, Rekreasyon, Tarım, Avcılık, Tekstil, Ticaret, Hizmetler, Turizm, Yiyecek-İçecek Hizmetleri, Ulaştırma, Lojistik, Haberleşme, Adalet, Güvenlik, Kamu Kurumları, Vakıflar, Dernekler gibi sektörler.
2 kişilik bir Muhasebe veya avukatlık şirketi de ISO 9001 2015 Belgesi alabilir. Yüzbinlerce üyesi olan bir siyasi parti, spor kulübü veya Eğitim Kurumlarında da ISO 9001 Belgesini alınabilir.
Dünyanın neresinde olursa olsun bütün kurum ve kuruluşların ISO 9001 Belgesi alınmasında izleyecekleri yol ve referans alacakları standartlar aynıdır.
Türkiye’de ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi standardının zorunlu olduğu endüstriler ve sektörler hangileridir?
Ülkemizde genellikle ISO 9001 belgesi Kamu İhale Kanunu (KİK) gereği ihalelerde istenen bir belgedir, firmaların müşterilerine güvence olarak verebilecekleri bir prestij kaynağı olduğu için, kurumsal sistemlerinde aksaklıkları olan ve bu aksaklıkları gidererek global değişimlere açık ve tüm bu yeniliklere öncülük etmek isteyen kurum ve kuruluşlar olmaları içindir.
Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından belirlenen yönetmelikler ve düzenlemelerle belirlenir. Türkiye’de ISO 9001 standardının zorunlu olduğu veya önerildiği bazı ana sektörler;
Savunma ve Havacılık Sanayii: Savunma ve havacılık sanayiinde, kalite yönetim sistemleri sıkı bir şekilde düzenlenir ve ISO 9001 sıklıkla uygulanır.
Otomotiv Endüstrisi: Otomotiv sektöründe, ISO 9001 standardı, üretim süreçlerini ve ürün kalitesini denetlemek için yaygın olarak kullanılır.
İlaç ve Tıbbi Cihazlar: İlaç üretimi ve tıbbi cihazlar sektöründe, ISO 9001 kalite yönetim sistemleriyle birleştirilebilir. Bu, ürün güvenliği ve etkin bir üretim süreci sağlamak için önemlidir.
Gıda ve İçecek Endüstrisi: Gıda ürünlerinin üretimi ve işlenmesi aşamalarında ISO 9001 sıklıkla kullanılır. Ayrıca ISO 22000, gıda güvenliği için spesifik bir standarttır ve bazı durumlarda zorunlu olabilir.
Enerji: Elektrik üretimi, enerji dağıtımı ve diğer enerji sektörlerinde, ISO 9001 standardı enerji verimliliği ve kalite yönetimi için uygulanabilir.
Telekomünikasyon: Telekomünikasyon şirketleri, hizmet kalitesini artırmak ve müşteri memnuniyetini sağlamak amacıyla ISO 9001’i kullanabilirler.
İnşaat: Bazı büyük inşaat projeleri, iş süreçlerini düzenlemek ve kaliteyi artırmak için ISO 9001 standardını uygulayabilir.
ISO 9001’e sahip olduğunuzda bu durumdan en çok memnun olacak kişiler müşterileriniz olacaktır. Böylece kalitenizi kayıt altına alarak güven vermeye başlayacak ve müşterileriniz açısından daha prestijli bir marka olmaya doğru en ciddi yatırımı yapmış olacaksınız.
Günümüzde ISO 9001 Sadece hizmet sektöründe veya imalat sektöründe değil, hayatımızın içinde her yerde, kurgulanmıştır. Bazen gittiğimiz Sağlık Kuruluşunun duvarında, bazen eğitim aldığımız veya eğitim aldırdığımız firmaların kurumsal dosyalarında, evlerimizi taşıyan kurum veya kuruluşların temel prosedürleridir, sahip olduğumuz teknolojik varlıkların kalite, ARGE, proje departmanlarında. Bilgi teknolojilerinin ve bilişim sektörünün içinde ve bazen evimize gelen elektrik faturalarının bir köşesinde ISO 9001 ibaresini görüyoruz. Kısacası Kalitenin asla tesadüf olmadığını ve her zaman kalitenin kazandığını hepimiz gayet iyi biliyoruz.
Süreçler, yapı, prosedür, Mükemmelliğe bağlılık, sürekli iyileştirme, her geçen gün daha iyi olma arayışında atılan adım, Her zaman Evrim! Bu sertifikayı almak için bizimle iletişime geçin.
Eğitim hizmetlerimiz için; training@cfecert.co.uk
Belgelendirme hizmetlerimiz için, certification@cfecert.co.uk adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
